Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΑΙΩΝΑ κ ΤΗΝ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

ΚΑΡΛΟΜΑΓΝΟΣ

   Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΚΑΡΛΟΜΑΓΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ:

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΝΙΣΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΧΩΡΟ.

ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ:

Μικρή ανάπτυξη λόγω μη δυνατότητας επεξεργασίας πρώτων υλών όπως ο σίδηρος. Εξαίρεση οι βιοτεχνίες επεξεργασίας της πέτρας (κατασκευή εκκλησιών).

Επεξεργασία :

(παλάτια), οικοτεχνία, επεξεργασία μαλλιού για καλογερικά ενδύματα: παραγωγή μέσα στα μοναστήρια με διοχέτευση των προϊόντων στις τοπικές αγορές.

Σίδηρος: κατασκευαστική βιομηχανία, εργαλεία και όπλα. Μόλυβδος (σπάνιος): κατασκευή σκεπών σε μεγάλα εκκλησιαστικά κτίρια.

Περιορισμένη χρήση χαλκού και κασσίτερου.

Ιδιαίτερα διαδεδομένη η παραγωγή και χρήση του αλατιού και η μεταφορά τους σε μεγάλες αποστάσεις για την εμπόρευση του.

Ανάπτυξη υαλουργίας λόγω εκκλησιαστικής χρήσης.

Η κατασκευαστική βιομηχανία είναι ιδιαίτερα σημαντική.:

Η πλειοψηφία των κατασκευών είναι από ξύλο εκτός από τα μοναστήρια και τα παλάτια που χτίζονταν από πέτρα.

Έλλειψη τεχνικών γνώσεων, περιορισμένος αριθμός κατασκευών.

Κωνσταντινούπολη και τα κύρια αστικά της κέντρα: διατήρηση αναπτυξιακής δυναμικής καιανάπτυξη σημαντικών οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων.

Δυναμικές βιοτεχνίες που εμπορεύονταν όχι μόνο στις τοπικές αγορές αλλά και έξω από αυτές. Ηαγοραστική δύναμη των κατοίκων ήταν αρκετή για να απορροφήσει σημαντικές ποσότητες των προϊόντων.

Τον 9ο αι. έγινε εισαγωγή συγκεκριμένων κανόνων με σκοπό τη διεξαγωγή του εμπορίου.Δημιουργήθηκαν συντεχνίες. Τα βιοτεχνικά προϊόντα του Βυζαντίου αφορούσαν κυρίως είδη πολυτελείας.

ΑΠΟ ΤΟΝ 9ο ΕΩΣ ΤΟΝ 14ο αι.

ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ

Διαδεδομένη επεξεργασία σιδήρου για τα μοναστήρια και τις εκκλησίες, ζήτηση σιδήρου και ατσαλιού.

Ο μόλυβδος, το πιο διαδεδομένο μη σιδηρούχο μέταλλο λόγω της χρήσης του στις κατασκευές, στην υαλουργία και στη βαρελοποιία.                                                     

Χαλκός δουλευόταν στην Ισπανία, μεγάλη ζήτηση πολύτιμων μετάλλων.

Ανάπτυξη κλωστοϋφαντουργίας. Το μαλλί αποτελεί το βασικό εξαγώγιμο προϊόντης Βρετανίας (μέχρι τον 13ο αι.).

Εμπόριο ενδυμάτων στην Ιταλία και στις Κάτω Χώρες.

Ανάπτυξη αγγειοπλαστικής.

Η κατασκευαστική η πιο δυναμικά αναπτυσσόμενη βιομηχανία της εποχής με την πέτρα ως βασικό υλικό κατασκευής κάστρων, παλατιών, τειχών και οικιών. Λατομεία άνοιξαν.

Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 14ου αι

ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ

Αυτάρκεις οι κοινότητες σε μεταποιημένα προϊόντα, εμπόριο μακρινών αποστάσεων μόνο στα πολυτελή αγαθά

ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ

Η πιο σημαντική δραστηριότητα μετά τη γεωργία.

Μαλλί ή λινάρι. Φτιάχνονταν στα σπίτια ενώ των ανώτερων τάξεων φτιάχνονταν από εξειδικευμένους τεχνίτες: στη βόρεια Ιταλία και στις Κάτω Χώρες. Μετάξι, παραγωγή μεταξοσκώληκα. Παράλληλα παρουσιάστηκε ανάγκη και για άλλα προιόντα όπως βαφές, στερεωτικά

Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΛΛΟΥ

Δεν σημείωσε ιδιαίτερη πρόοδο. Σημαντική ζήτηση πολύτιμων λίθων. Διαδεδομένα τα σιδηρούχα μεταλλεύματα, επεξεργάζονται σε όλη την ήπειρο. Τα χυτήρια σιδήρου εντοπίζονται σε περιοχές με σημαντικές ποσότητες άνθρακα αφού τα πρώτα διυλιστήρια απαιτούν σημαντικές ποσότητες για να λειτουργήσουν.

Χρήση σιδήρου για όπλα, εργαλεία, κατασκευαστική βιομηχανία. Παραδίδεται σε ράβδους σε τεχνίτες (μικρή πόλη στον σιδηρουργό, μεγάλη σε συνδικάτα ή επαγγελματικές ενώσεις) οι οποίοι κατασκευάζουν τα αγαθά που ζητά το εμπόριο.

Ο μόλυβδος έχει ζήτηση, εξορρύσεται στη βόρεια Αγγλία

Άνθηση της κατασκευαστικής βιομηχανίας (εκκλησίες, μοναστήρια, οικίες, παλάτια, τείχη).

Άλλα ορυκτά και μεταλλεύματα: μάρμαρο, αλάβαστρος, πηλός, άμμος, αλάτι.

ΚΑΥΣΙΜΑ

Ξύλο ή ξυλάνθρακας για τις μεταλλουργικές εργασίες. Δυσμενείς συνέπειες για το δάσος.

ΞΥΛΑΝΘΡΑΚΑΣ

Ο άνθρακας είναι γνωστός αλλά δεν χρησιμοποιείται ευρέως

λόγω: ακατάλληλος για τη μεταλλουργία, ακατάλληλος για εσωτερική κατανάλωση λόγω των αναθυμιάσεων,δυσκολίες στη μεταφορά του.

Ο ΥΣΤΕΡΟΣ ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ (ΑΡΧΕΣ 14ου – ΑΡΧΕΣ 16ου αι.)

ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ

Ο αγροτικός πληθυσμός και η εργατική τάξη αμείβονται καλύτερα, αποτέλεσμα της μείωσης της εργατικής δύναμης, ενώ το κόστος αγοράς τροφής έχει μειωθεί. Συνέπεια: εξοικονόμηση αγοραστικής δύναμης και στροφή της ζήτησης σε αγαθά καλύτερης ποιότητας (ένδυμα, δέρμα κλπ) που μέχρι τότε δεν ήταν προσιτά: αλλαγή της δομής του εμπορίου ενδυμάτων, ανάπτυξη νέων αστικών κέντρων με βασική δραστηριότητα την επεξεργασία ενδυμάτων.

Ανάπτυξη της σιδηρουργίας και της μεταλλουργίας λόγω τεχνολογικής εξέλιξης (καμίνι – υψικάμινος), το οποίο λειτουργούσε με τη χρήση νερόμυλου.

Αποτέλεσμα: εγκαθίδρυση πληθυσμών κοντά σε ρέματα και λοφώδεις εκτάσεις (με ισχυρή ορμή νερού). Αύξηση παραγωγής, δημιουργία νέων αστικών κέντρων, με βασική παραγωγική δραστηριότητα, τη σιδηρουργία και τη μεταλλουργία.

Αύξηση της εξόρυξης και της επεξεργασίας μη σιδηρουχων μεταλλευμάτων

Κρίση της εξόρυξης τον 15ο αι. λόγω έλλειψης μέσων και τεχνολογίας για εξόρυξη σε μεγάλο βάθος.

Η ΕΥΡΩΠΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ

Βιοτεχνία – Μεταλλουργία

Αύξηση της βιοτεχνικής παραγωγής στις αγροτικές περιοχές, οφείλεται: α) οι πρώτες ύλες βρίσκονται εκτός αστικών κέντρων, β) οι αστικές συντεχνίες δεν επέτρεπαν ευέλικτες εργασιακές μεθόδους, γ) μειωμένο εργατικό κόστος,            δ) εμφάνιση τάξης των εμπόρων που διέθεταν το κεφάλαιο και προσέφεραν στον τεχνίτη της αγροτικής περιοχής πρώτες ύλες και αγορά πώλησης.

Σημαντική στροφή στην ανάπτυξη της υφαντουργίας (Κάτω Χώρες, Αγγλία, Β. Γαλλία).

ΥΑΛΟΥΡΓΙΑ

Σημαντική η βιοτεχνία των λινών, του οποίου η πρώτη ύλη καλλιεργείται τοπικά. Βιοτεχνία δέρματος, κεραμική, υαλουργία, χαρτί.

 Μεταλλουργία, σίδηρος κυρίως, μόλυβδος, κασσίτερος, μπρούντζος.

Η επεξεργασία τους σιδήρου αντιμετωπίζει έλλειψη πρώτης ύλης (καυσόξυλων) για τη λειτουργία των καμινιών.

Σημαντικές εξελίξεις: σφυρηλάτηση σιδήρου. Επίσης σημαντική είναι η χρήση μη σιδηρουχων μεταλλευμάτων όπως ο χαλκός, μόλυβδος και ο κασσίτερος.

Η ανάγκη για πρώτες ύλες οδηγεί στην συγκέντρωση πληθυσμών και στην ίδρυση οικισμών σε περιοχές που αυτές είναι σε αφθονία.

Η συνεχής προσπάθεια για ανεύρεση και εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων, όπως ο άργυρος, οδήγησε τους εργάτες των ορυχείων του 16ου αι. στα Βαλκάνια και στην Αν.Ευρώπη. Για τη μεταφορά τους δημιουργούνται διαμετακομιστικοί σταθμοί.

Από τον 16ο έως τον 19ο αι

ΠΗΓΕΣ

1. Aldcroft D – Ville S. επιμ., Η Ευρωπαϊκή Οικονομία 1750-1914, εκδ. Αλεξάνδρεια, μτφρ. Ν. Σταματάκης, Αθήνα 2005
2. Δρίτσα Μαργαρ. (επίμ)/ Θέματα οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας της Ευρώπης/ Εκδ. ΕΑΠ/ Πάτρα 2008
3. Γαγανάκης Κ, Κοινωνική και Οικονομική Ιστορία της Ευρώπης, Εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 1999
4. Hobsbaum E./ H εποχή των επαναστάσεων 1789-1848/ σ. 52/ Εκδ. ΜΙΕΤ/ Αθήνα 1992
5. North D. C., Δομή και μεταβολές στην Οικονομική Ιστορία, Εκδ. Κριτική, Α. Αλεξιάδη, Αθήνα 2000