- Ο οικονομολόγοςΤζων Μέυναρντ Κέυνς
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ JOHN MAYNARD KEYNES
H κριτική των Βρετανών φιλελεύθερων για τη λειτουργία της αγοράς εστίαζε σε θέματα συναφή προς τις επιπτώσεις της μεγέθυνσης των επιχειρήσεων, που οδηγούσε σε διαστρέβλωση του μηχανισμού των τιμών. Οι αποτυχίες αφορούσαν ειδικά θέματα κι όχι το σύνολο του οικοδομήματος.
Ο Κέυνς θεωρούσε πως το σύστημα της οικονομίας της αγοράς ήταν χρόνια ασταθές και αδυνατούσε να οδηγήσει την οικονομία σε πλήρη ανάπτυξη των πλουτοπαραγωγικών πόρων.Αμφισβήτησε τη σημασία της φειδούς & αποταμίευσης, τονίζοντας τη σημασία της ενεργούς ζήτησης και των αυξημένων δαπανών για την εξασφάλιση υψηλής ευημερείας.
Ήταν αντίθετος με την επιστροφή της λίρας στην προπολεμική ισοτιμία με το χρυσό, γιατί θεωρούσε πως η λίρα ήταν υπερτιμημένη και ότι οι χρηματικοί μισθοί, λόγω ανελαστικότητας προς τα κάτω, δε θα προσαρμόζονταν στην ισοτιμία δίχως κοινωνικές αναταραχές.
Αντίθετα, υποστήριζε την ανάγκη δημόσιων έργων για την καταπολέμηση της ανεργίας, αρνούμενος πως έτσι εκτοπίζονταν η ιδιωτική πρωτοβουλία και διαστρεβλώνονταν η αγορά.
Επίσης, υποστήριξε την επιβολή δασμών για την αναζωογόνηση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας, δίνοντας βάρος στα πρακτικά αποτελέσματα.
Ο Κέυνς στη Γενική Θεωρία έθεσε 2 στόχους: α) να θεωρητικοποιήσει τις απόψεις του,εντάσσοντας τες σε ένα νέο εμπειρικό σχήμα για τον καπιταλισμό της εποχής του, β) να πείσει για την ανάγκη ριζικής αλλαγής της προσέγγισης των οικονομικών προβλημάτων, και ειδικότερα της ανεργίας.
Για τον ίδιο, 2 ήταν τα κύρια λάθη του καπιταλισμού της εποχής του: α) η αποτυχία εξασφάλισης πλήρους απασχόλησης, β) παρορμητική και άνιση διανομή του πλούτου & εισοδημάτων.
Για τον Κέυνς το χρήμα κρατείται, πλην των άλλων, και για τη ρευστότητά του. Δηλαδή, άμεσης εκμετάλλευσης που δίνει η αγορά για κερδοσκοπία.
Ο Τόκος, αποτελούσε νομισματικό φαινόμενο που προέκυπτε από την προσφορά & ζήτηση του χρήματος στην κοινωνία.
Οι συνέπειες αποθησαυρισμού & αύξησης αποταμίευσης, του αυξανόμενου εισοδήματος, αποτελούσε πηγή ανησυχίας, γιατί απαιτούνταν αύξηση του όγκου των επενδύσεων για τον ισοσκελισμό της συνολικής δαπάνης με τη συνολική παραγωγή.
Η νομισματική πολιτική πρέπει να φροντίζει να είναι χαμηλός ο τόκος, ώστε με δεδομένη την οριακή αποδοτικότητα του κεφαλαίου, να ενθαρρύνονται οι επενδύσεις.
Ελλείμματα δημοσίου σε περιόδους ύφεσης, επιτρέπονται για μικρά διαστήματα, αρκεί τα δημόσια έργα να αυξάνουν τη συνολική ζήτηση.
Επιθυμητή η διαρκής αύξηση των μισθών & οικονομία που αναπτύσσεται, ώστε να καλυφθεί το κενό ζήτησης.
Για τις τεράστιες ανισότητες της εποχής του, έβλεπε ως λύσεις: α) αύξηση φορολογίας των κληρονομιών, β) ο χαμηλός τόκος στην οικονομία, θα μείωνε τα τεράστια ποσά που καρπούνταν οι εισοδηματίες.
Ο ίδιος θεωρούσε συντηρητική τη θεωρία του ως προς τις συνέπειές της. Συνάντησε την αποδοκιμασία των συγχρόνων του ακαδημαϊκών, αλλά κατάκτησε τους νέους ερευνητές και μεταπολεμικά έγινε δημοφιλής..
Για τον Κέυνς, το Χρήμα δεν είναι ουδέτερο και παθητικό απέναντι στα πραγματικά οικονομικά μεγέθη, αντίθετα μπορεί να τα επηρεάσει αποφασιστικά.
ΠΗΓΗ
- Γαγανάκης Κ, Κοινωνική και Οικονομική Ιστορία της Ευρώπης, Εκδ. ΕΑΠ, Πάτρα 1999
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου